FRAGMENT „Dzieci cienie” - Margaret Peterson Haddix



Już 5 października ukaże się książka Margaret Peterson Haddix. Dwa tomy serii "Dzieci Cienie" jako jedna książka, musisz to zobaczyc.

Jestem cieniem. Jedynie moi rodzice i bracia wiedzą, że przyszedłem na świat. Nie ma mnie dla nikogo innego. Jeśli któregoś dnia zachowam się nieostrożnie i moje istnienie wyjdzie na jaw, wszyscy znajdziemy się w niebezpieczeństwie... Dla takich jak ja kara jest tylko jedna – śmierć. 

Niedaleka przyszłość, na światem ciąży widmo głodu. Rząd ustanawia Prawo Populacyjne, które zakazuje rodzinom posiadania więcej niż dwojga dzieci, jednak niektórzy ukrywają przed światem nielegalnych potomków. Jednym z dzieci pozbawionych przez rząd prawa do istnienia, jest Luke Garner, trzeci syn ubogiej, żyjącej na wsi, rodziny. Wychowany w izolacji, skazany na życie w cieniu, chłopak nie ma styczności z zewnętrznym światem aż do dnia, w którym odkrywa, że w położonym nieopodal domu dobrze sytuowanej rodziny, mieszka ktoś podobny do niego.

W przeciwieństwie do Luke’a, Jennifer znakomicie orientuje się w zewnętrznym świecie. Za pośrednictwem sieci utrzymuje kontakt z innymi nielegalnymi dziećmi, które, podobnie jak ona, marzą o zmianach, o normalnym codziennym życiu. Totalitarne społeczeństwo nie zna miłosierdzia dla niepokornych – czy zakrojone na szeroką skalę plany Jennifer mają jakąkolwiek szansę w starciu z rzeczywistością? A może zorganizowana siatka trzecich dzieci znajduje się pod całkowitą kontrolą rządu?

Seria sprzedana w nakładzie ponad 5.000.000 egzemplarzy!

Siedmiotomowy cykl amerykańskiej pisarki Margaret Haddix. Poruszająca antyutopia o nielegalnych dzieciach w totalitarnym społeczeństwie.

Nagrody i wyróżnienia:

• Książka „Wśród ukrytych” została wyróżniona między innymi:
• An ALA Best Book for Young Adults
• An ALA Quick Pick for Reluctant Young Adult Readers
• An American Booksellers Association Kids' Pick of the List
• Książka „Wśród oszustów” została wyróżniona:
• American Bookseller Pick of the Lists, 2001
• A YALSA Quick Pick for Reluctant Young Adult Readers, 2002
• Texas Lone Star Master List, 2002
• TAYSHAS High School Reading List, 2002
• Texas Lone Star Reading List, 2002-2003
• International Reading Association/Children's Book Council Young Adult Choice, 2003
• Iowa Teen Award Master List, 2003-2004
• Pennsylvania Young Reader's Choice Award Program Master List, 2003-2004

FRAGMENT :

Rozdział Siódmy

W połowie września życie Luke’a toczyło się już wedle codziennej rutyny. Wstawał o świcie tylko po to, żeby mieć okazję posiedzieć na schodach i popatrzeć, jak reszta jego rodziny je śniadanie. Wszyscy się teraz spieszyli – matka musiała być w fabryce na siódmą, tata próbował doprowadzić wszystkie maszyny do porządku przed jesiennymi pracami polowymi, a Matthew i Mark musieli iść do

szkoły. Tylko Luke miał czas, żeby ociągać się z jedzeniem niedosmażonego boczku i wyschniętego chleba. Nie próbował nawet prosić o masło, ponieważ to znaczyło, że któreś z pozostałych musiałoby wstać i przynieść je do niego, udając przy tym, że chce otworzyć okno albo po prostu przynieść z góry jakąś zapomnianą rzecz.

Kiedy tylko reszta rodziny wychodziła z domu, Luke wracał do swojego pokoju i wyglądał przez kanały wentylacyjne – najpierw ten na przedzie domu, żeby zobaczyć, jak Matthew i Matt wsiadają do szkolnego autobusu, a potem ten na tyłach, wychodzący na niemal ukończone już domy. Były to rezydencje tak wielkie, jak dom i stodoła Garnerów razem wzięte, a ich ściany lśniły w promieniach porannego słońca, jakby były wysadzane cennymi klejnotami. Luke czasem myślał, że może naprawdę tak jest.

Robotnicy nadal zjawiali się tłumnie każdego ranka, ale większość z nich pracowała teraz wewnątrz domów. Od razu kierowali się do środka, niosąc zrolowane wykładziny, stosy gipsowych ścianek działowych i puszki z farbą. Od tego momentu Luke zwykle ich już nie widział, dlatego spędzał więcej czasu obserwując nowy rodzaj przybyszów: samochody, które sprawiały wrażenie bardzo drogich, podjeżdżały powoli niedawno wyasfaltowaną drogą. Czasem zatrzymywały się na parkingu, a przyjeżdżający nimi ludzie wchodzili do jednego z domów, zwykle w towarzystwie mówiącej coś bezustannie kobiety. Zrozumienie, kim mogą być, zajęło Luke’owi trochę czasu – na pewno nie odważyłby się zapytać kogokolwiek z rodziny – ale w końcu domyślił się, że ci ludzie mogą zastanawiać się nad kupnem domów. Kiedy sobie to uświadomił, zaczął dokładnie przyglądać się każdemu z potencjalnych sąsiadów. Słyszał, jak matka i tata zastanawiali się, czy mieszkańcy nowych domów będą rzeczywiście po prostu mieszczuchami, czy też może samymi notablami. Luke wiedział, że notable byli nieprawdopodobnie bogaci i mieli rzeczy, jakich zwykli ludzie nie widzieli od lat. Chłopiec nie był pewien, jak notable zdobyli swoje majątki, podczas gdy wszyscy inni byli biedni, ale jego tata nigdy nie wymówił słowa „notabli” bez poprzedzenia go kilkoma przekleństwami.

Ludzie oglądający domy nie przypominali nikogo w rodzinie Luke’a. Były to zwykle szczupłe i piękne

panie w dopasowanych do figury sukienkach oraz przysadziści panowie ubrani w coś, co tata i bracia

Luke’a nazywali obciachowymi ciuchami – lśniące buty, czyste, wytworne spodnie i takie same marynarki. Luke czuł się trochę zażenowany ich wyglądem – albo może był zażenowany własną rodziną, która nigdy nie wyglądała jak ktokolwiek z notabli. Chłopiec najbardziej lubił, kiedy z dorosłymi przyjeżdżały dzieci i mógł się im przyglądać. Najmłodsze były zawsze wystrojone jak ich rodzice, z kokardami we włosach, szelkami i innymi ozdóbkami, jakich rodzice Luke’a by na pewno nigdy nie kupili. Starsze dzieci zwykle wyglądały tak, jakby włożyły na siebie pierwszą rzecz, którą rano wyciągnęły z szafy.

Luke wiedział, oczywiście, że nikt nie odważyłby się pokazać z trójką dzieci, ale zawsze liczył: „Raz,

dwa…”, „Raz…”, „Raz, dwa…”.

A gdyby do któregoś z domów wprowadziła się rodzina tylko z jednym dzieckiem, a Luke wślizgnął

się tam i udawał ich drugiego syna? Mógłby iść do szkoły, pojechać do miasta, zachowywać się jak Matthew i Mark…

Świetny kawał – Luke mieszkający u notabli. Najprawdopodobniej zostałby z miejsca zastrzelony za

włamanie albo wydany władzom.

Kiedy zaczynał myśleć o takich rzeczach, zawsze zeskakiwał ze swojego punktu obserwacyjnego przy

kanale wentylacyjnym i brał książkę z jednej z zakurzonych półek pod okapem. Matka nauczyła go czytać i liczyć na tyle, na ile sama umiała. „Przynajmniej mamy dla ciebie trochę książek” – mówiła smutno, kiedy wychodziła rano. Luke przeczytał już kilkanaście razy każdą z książek, nawet te z tytułami takimi jak Leksykon schorzeń nierogacizny czy Pospolite trawy obszarów wiejskich. Do jego ulubionych należały nieliczne książki przygodowe, które pozwalały mu wyobrażać sobie, że jest rycerzem walczącym ze smokiem w obronie porwanej księżniczki albo żeglarzem-odkrywcą na pełnym morzu, trzymającym się kurczowo masztu, podczas gdy wokół szaleje sztorm.

Lubił zapominać o tym, że jest Luke’em Garnerem, trzecim dzieckiem ukrywającym się na strychu.

Gdzieś w okolicach południa słyszał, jak otwierają się tylne drzwi prowadzące z pomieszczenia gospodarczego do kuchni i mógł zejść na dół, żeby zjeść drugie śniadanie razem z ojcem. Pod nieobecność matki nie było domowego ciasta, tłuczonych kartofli czy pieczeni napełniającej apetycznym zapachem cały dom. Tata zawsze szykował cztery kanapki, sprawdzał, czy nikt

go nie widzi, a potem podawał dwie Luke’owi siedzącemu na schodach.

Nigdy nie mówił ani słowa – wyjaśnił kiedyś, że nie chce, żeby ktoś go usłyszał i zaczął się zastanawiać, dlaczego mówi do siebie. Włączał za to radio, żeby wysłuchać podawanych w południe wiadomości dla rolników, a potem zwykle była jeszcze piosenka albo dwie, zanim tata uciszał radio i wychodził na dwór, żeby zająć się pracą.

Kiedy tata wychodził, Luke wracał do swojego pokoju, żeby czytać albo znowu obserwować domy.

O wpół do siódmej wieczorem matka wracała do domu i zawsze zaglądała, żeby przywitać się z Luke’em, zanim jeszcze zajęła się pospiesznie przewidzianymi na cały dzień pracami domowymi, które musiała wykonać w kilka godzin przed snem. Zwykle Matthew i Mark także wpadali do niego na górę, ale też nie mogli zostać dłużej – musieli pomagać tacie przed kolacją, a potem odrabiać lekcje. Poza tym zawsze byli milsi dla Luke’a na dworze. Zanim został wycięty las, po zakończeniu obowiązków domowych i odrabiania lekcji cała trójka często grała w piłkę w ogrodzie na tyłach domu. Matthew i Mark zawsze się kłócili o to, który z nich będzie miał w drużynie Luke’a, ponieważ nawet jeśli Luke nie radził sobie najlepiej, dwóch chłopców zawsze mogło pokonać trzeciego.

Teraz bez przekonania grywali z Lukiem w karty czy warcaby, ale chłopiec widział, że woleliby być na

zewnątrz.

Tak samo zresztą, jak i on.

Starał się o tym nie myśleć.

Najlepsza część dnia była na samym końcu, kiedy matka przychodziła go opatulać. Nie musiała się już wtedy spieszyć i czasem zostawała na całą godzinę, wypytując go, co czytał tego dnia albo opowiadając mu różne historie o fabryce.

Aż pewnego wieczora matka nagle urwała w pół słowa opowieść o tym, jak jej gumowa rękawiczka

utknęła w kurczaku, którego patroszyła tego dnia.

– Mamo? – zapytał Luke.

Odpowiedziało mu chrapnięcie. Matka zasnęła na siedząco.

Luke przyjrzał się jej twarzy. Dostrzegł zmarszczki zmęczenia, których wcześniej nie było, i zauważył, że jej włosy były teraz w równym stopniu siwych, co brązowe.

– Mamo? – zapytał znowu, łagodnie potrząsając jej ramieniem.

Poderwała się.

– …Ale ja wyczyściłam tego ku…ojej. Przepraszam, Luke. Miałam cię opatulić, prawda?

Poprawiła mu poduszkę i wygładziła prześcieradło.

Luke usiadł na łóżku.

– W porządku, mamo. Właściwie to i tak jestem…– przełknął gulę w gardle – jestem już na to za duży.

Założę się, że nie przychodziłaś opatulać na noc Matthew czy Marka, kiedy mieli dwanaście lat.

– Nie – odparła cicho.

– Więc ja też tego nie potrzebuję.

– Dobrze – odpowiedziała.

Pocałowała go mimo wszystko w czoło, a potem zgasiła światło. Luke odwrócił się do ściany i nie

zmienił pozycji, dopóki matka nie wyszła.

Rozdział Ósmy

Pewnego chłodnego deszczowego poranka kilka tygodni później rodzina Luke’a zbierała się w takim pośpiechu, że ledwie zdążyli się z nim pożegnać. Wypadli za drzwi zaraz po śniadaniu, Matthew

i Mark narzekali na zapakowane drugie śniadanie, a tata zawołał: „Jadę na tę aukcję w Chytlesville,

wrócę dopiero na kolację”. Matka pospiesznie cofnęła się do domu i dała Luke’owi torbę sucharków, trzy gruszki i trochę ciasteczek, które zostały z zeszłego wieczoru.

– Żebyś nie zgłodniał – mruknęła, szybko cmoknęła go w głowę i już jej nie było.

Luke wyjrzał ze schodów, przyglądając się kuchennemu bałaganowi, na który składały się brudne patelnie i pokryte okruchami chleba talerze. Wiedział, że nie powinien nawet zerkać w stronę okien, ale mimo wszystko to zrobił, a jego serce dziwacznie podskoczyło, kiedy zobaczył, że okna są zasłonięte. Ktoś musiał zaciągnąć zeszłego wieczora rolety, żeby ciepło nie uciekało z kuchni, a potem zapomniał podnieść je rano. Luke odważył się wychylić jeszcze kawałeczek– tak, rolety na drugim oknie także były opuszczone. Po raz pierwszy od prawie sześciu miesięcy mógł wejść do kuchni i nie martwić się, że ktoś go zobaczy. Mógł bez żadnego strachu biegać, ślizgać się, skakać,

nawet tańczyć na wyłożonej linoleum podłodze. Mógł posprzątać kuchnię i zrobić matce niespodziankę. Mógł zrobić wszystko.

Ostrożnie wysunął do przodu prawą stopę, nie odważając się jeszcze oprzeć na niej całym ciężarem

ciała. Podłoga skrzypnęła. Zamarł w miejscu – nic się nie zdarzyło, ale mimo wszystko się wycofał. Wszedł po schodach, przeczołgał się po podeście na drugim piętrze, żeby ominąć okna, a potem wdrapał się po schodach na strych. Był tak zniesmaczony własnym zachowaniem, że prawie czuł nieprzyjemny smak w ustach.

Jestem tchórzem. Jestem strachajłą. Zasługuję na to, żeby już na zawsze siedzieć zamknięty na strychu

– przebiegło mu przez głowę. – Nie, nie – poprawił samego siebie. – Jestem po prostu ostrożny. Muszę przygotować plan.

Wspiął się na stojący na skrzyni taboret, który służył mu za punkt obserwacyjny do wyglądania przez

kanały wentylacyjne. Osiedle za jego domem było już w pełni zamieszkane. Znał wszystkie rodziny, a dla większości z nich wymyślił własne przezwiska. Na podjeździe przed domem rodziny Samochodziarzy stały zaparkowane cztery eleganckie samochody. Wszyscy członkowie rodziny Złotych mieli włosy w kolorze słońca. Rodzina Ptasich Móżdżków postawiła przy ogrodowym parkanie rząd chyba ze trzydziestu domków dla ptaków, chociaż Luke mógłby im powiedzieć, że nie ma sensu robić tego przed nadejściem wiosny. Dom, na który Luke miał najlepszy widok, stojący tuż za ogrodem Garnerów, należał do rodziny Sportowców. Mieszkało tam dwóch nastoletnich chłopców, a ich taras był pełen piłek futbolowych, rakiet tenisowych, kijów bejsbolowych i hokejowych, piłek do koszykówki i sprzętu służącego do uprawiania sportów, o których Luke nie miał bladego pojęcia.

Dzisiaj jednak nie był zainteresowany dyscyplinami sportu, interesowało go tylko, kiedy wszystkie rodziny wyjdą z domów.

Zauważył już wcześniej, że wszystkie domy stały puste od dziewiątej rano, kiedy dzieci pojechały już

do szkoły, a dorośli do pracy. Trzy czy cztery kobiety chyba nie pracowały, ale także wyjeżdżały i wracały późnym popołudniem, z torbami pełnymi zakupów. Dzisiaj wystarczyło tylko, żeby Luke sprawdził, czy nikt nie został w domu, na przykład z powodu choroby.

Jako pierwsza wyjechała rodzina Złotych – dwie blond głowy w jednym samochodzie, tyle samo w drugim. Następni byli Sportowcy: chłopcy nieśli ochraniacze i kaski futbolowe, a ich matka balansowała na wysokich obcasach. A później cała chmara samochodów zaczęła się wylewać z każdego podjazdu na lśniącą wciąż od nowości asfaltową szosę. Luke liczył każdą osobę tak dokładnie, że zaznaczał kreskę na ścianie, a potem przeliczył te kreski jeszcze dwa razy. Zgadzało

się: wyjechało dwadzieścia osiem osób, był bezpieczny.

Zszedł szybko z krzesła, a w głowie kręciło mu się od różnych planów. Najpierw posprząta kuchnię,

a potem upiecze chleb na kolację. Nigdy wcześniej nie piekł chleba, ale miliony razy widział, jak matka to robiła. A potem może uda mu się zaciągnąć rolety w pozostałych pokojach i posprząta dokładnie cały dom. Nie będzie mógł użyć odkurzacza – był zbyt głośny – ale może zetrzeć kurze, wyczyścić i wypolerować wszystko. Mama będzie naprawdę szczęśliwa. A potem, po południu, zanim wrócą Matthew, Mark czy dzieciaki z sąsiedztwa, może ugotować coś na kolację, na przykład kartoflankę. Właściwie mógłby to robić każdego dnia. Nigdy wcześniej prace domowe czy gotowanie nie wydawały mu się szczególnie kuszące – Matthew i Mark zawsze krzywili się, że to babska robota – ale były lepsze niż nic. A może, ale tylko może, gdyby to się udało, zdołałby przekonać tatę, żeby pozwolił mu się przekradać do stodoły i tam pomagać.

Luke był tak podekscytowany, że tym razem bez namysłu wszedł do kuchni. Kogo obchodzi, że podłoga skrzypi? Nie było nikogo, kto mógłby to usłyszeć. Zebrał talerze i sztućce ze stołu i ułożył je w zlewie, a potem wyszorował każdą sztukę po kolei z niezwykłą skrupulatnością. Odmierzył mąkę, smalec, mleko i drożdże i właśnie wkładał wszystko do miski, kiedy przyszło mu do głowy, że nic się nie stanie, jeśli bardzo cicho włączy radio. Nikt nie usłyszy, a nawet gdyby usłyszał, dojdzie do wniosku, że domownicy zapomnieli je wyłączyć, tak samo jak zapomnieli podnieść rolety.

Chleb był w piekarniku, a Luke ręcznie zbierał kłaczki z dywanu w pokoju gościnnym, kiedy usłyszał

chrzęst opon na żwirze na podjeździe. Była druga po południu, za wcześnie na szkolny autobus albo powrót rodziców. Luke rzucił się biegiem do schodów, mając nadzieję, że ktokolwiek to jest, po prostu sobie pójdzie.

Nie miał szczęścia. Usłyszał, jak tylne drzwi otwierają się ze skrzypnięciem. Potem głos taty:

– Co tu się…

Wrócił wcześniej – to nie powinno mieć znaczenia, ale ukryty na schodach Luke nagle poczuł, że radio

gra głośno jak cała orkiestra, a zapach piekącego się chleba czuć na odległość dziesięciu kilometrów.

– Luke! – wrzasnął tata.

Luke usłyszał, że ojciec kładzie rękę na klamce, więc otworzył drzwi.

– Chciałem tylko pomóc – wykrztusił. – Byłem bezpieczny. Zostawiliście zaciągnięte rolety, więc po-

myślałem, że nic się nie stanie, byłem pewien, że wszyscy sąsiedzi wyjechali i…

Tata spojrzał na niego z wściekłością.

– Nie możesz być pewien – warknął. – Do takich ludzi przychodzą cały czas przesyłki, ktoś mógł zachorować i wrócić wcześniej z pracy, w dzień przychodzą do nich służące…

Luke chciał zaprotestować, że to nieprawda, służące nigdy nie przychodzą, zanim dzieci wrócą do domu ze szkoły, ale nie chciał zdradzać się bardziej, niż już to zrobił.

– Rolety były opuszczone – powiedział. – Nie zapaliłem żadnego światła. Nawet gdyby tysiąc ludzi tam wróciło, nikt by nie wiedział, że tu jestem! Proszę, ja po prostu muszę coś robić. Popatrz, upiekłem chleb i posprzątałem, i…

– A gdyby zajrzał tutaj na przykład inspektor rządowy?

– Schowałbym się, jak zawsze.

Tata potrząsnął głową.

– A on poczułby zapach chleba piekącego się w pustym domu? Chyba nie rozumiesz – powiedział. – Nie możesz ryzykować. Nie możesz. Dlatego, że…

Dokładnie w tym momencie uruchomił się brzęczyk timera przy piekarniku, rozbrzmiewając głośno jak

syrena alarmowa. Tata spojrzał krzywo na Luke’a i podszedł do piecyka. Wyciągnął dwie foremki z chlebem i cisnął je na wierzch kuchenki, a potem wyłączył radio.

– Masz nigdy więcej nie wchodzić do kuchni – powiedział.– Masz siedzieć schowany. To rozkaz.

Wyszedł, nie oglądając się za siebie.

Luke uciekł na górę. Miał ochotę tupać głośno ze złości, ale nie mógł tego zrobić, ponieważ nie wolno

mu było hałasować. W swoim pokoju zawahał się, zbyt wytrącony z równowagi, żeby czytać, zbyt niespokojny, żeby zająć się czymś innym. Masz siedzieć schowany. To rozkaz – rozbrzmiewało mu w uszach.

Ale przecież był schowany, był ostrożny. Żeby udowodnić, że miał rację – przynajmniej przed samym sobą – wspiął się na swój punkt obserwacyjny przy wychodzącym na tył domu kanale wentylacyjnym i wyjrzał na ciche osiedle.

Wszystkie podjazdy były puste, nic się nie poruszało, nawet flaga na maszcie przed domem Złotych i skrzydła modelu wiatraka, który stał w ogrodzie Ptasich Móżdżków. Ale właśnie wtedy kątem oka Luke pochwycił jakieś drgnięcie w jednym z okien domu Sportowców.

Zobaczył twarz – twarz dziecka. W domu, w którym mieszkało już dwóch chłopców.

KILKA DODATKOWYCH INFORMACJI:

Autor: Margaret Peterson Haddix

Tytuł: Dzieci Cienie: Wśród ukrytych, Wśród oszustów

Data wydania: 5 października 2011 - EMPIK

Wydawnictwo: Jaguar

Pozostałe dane: Shadow Children: Among the Hidden, Among the Impostors tłumaczenie: Małgorzata Kaczarowska ISBN: 978-83-7686-082-4 premiera: 13 października – w ogólnej sprzedaży Cena:  ok. 37,90 zł

DZIECI CIENIE